Παντελής Λουκά
Δάσκαλος και γονιός
Ο Αγαμέμνων είχε προκαλέσει την οργή της θεάς Αρτέμιδος σκοτώνοντας το ιερό ελάφι της, με αποτέλεσμα η θεά να προκαλέσει άπνοια και να μη μπορεί να αποπλεύσει ο στόλος των Αχαιών από την Αυλίδα για την Τροία. Ρώτησαν τον μάντη Κάλχα τι έπρεπε να κάνουν κι εκείνος απάντησε ότι η οργή της θεάς θα έφευγε μόνο αν ο Αγαμέμνων θυσίαζε τη θυγατέρα του, την Ιφιγένεια. Αρχικώς ο Αγαμέμνων αρνήθηκε να το πράξει, αλλά πιέσθηκε από τον Μενέλαο και τον Οδυσσέα, καθώς και οι μήνες περνούσαν, και κάλεσε την κόρη του από τις Μυκήνες με την πρόφαση ότι θα την αρραβώνιαζε με τον Αχιλλέα. Η Ιφιγένεια ήρθε στην Αυλίδα και τότε ο Αγαμέμνονας την παρέδωσε στον Κάλχα για να τη θυσιάσει στην Άρτεμη. Η Κλυταιμνήστρα δεν μπόρεσε ποτέ να του συγχωρήσει το γεγονός ότι θυσίασε το ίδιο τους το παιδί για την εκστρατεία «του» και προέβαλε αυτό το τραγικό γεγονός ως δικαιολογία για τον φόνο του άνδρα της.[i]
Όταν διδασκόμουν το συγκεκριμένο μύθο μέσα από την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» στο Λύκειο, ένιωθα ένα έντονο συναίσθημα απέχθειας και αηδίας. Το στομάχι μου δενόταν κόμπο και κάτι μέσα μου επαναστατούσε. Μισούσα το συγκεκριμένο μάθημα γιατί το μυαλό μου δε χωρούσε πώς μπορούσε ένας πατέρας να σφάξει το ίδιο του το παιδί για να φυσήξει ούριος άνεμος και να σαλπάρουν τα πλοία του πολέμου..
Διερωτούμουν τί είδους κοινωνία ήταν αυτή των Αχαιών… Πόσο απαίσια, σκληρή, φιλάργυρη (με την έννοια των λαφύρων που θα απεκόμιζαν από τον πόλεμο και των κερδών από τον έλεγχο των δρόμων του εμπορίου που θα αποκτούσαν με την καταστροφή της Τροίας) και φιλόδοξη ήταν. Η δόξα των αρχηγών και τα λάφυρα ήταν πιο σημαντικά από τη ζωή της Ιφιγένειας, έτσι ώστε ο ίδιος ο πατέρας της να την παραδώσει για σφάξιμο.
Βέβαια, στην αρχή δίστασε, αλλά υπέκυψε στην πίεση των άλλων δυνατών βασιλιάδων….
Διερωτούμουν για τί σόι πολιτισμό μιλούσαμε…
Χωρίς να το θέλω, ο μύθος ήρθε στο νου μου και ένιωσα τα ίδια συναισθήματα καθώς σκεφτόμουν τις τελευταίες μέρες την απόφαση για άνοιγμα των νηπιαγωγείων, των δημοτικών και των γυμνασίων…. Και υποσυνείδητα, άθελά μου, ξεκίνησαν οι παραλληλισμοί..
Τί σόι κοινωνία, αποφασίζει να βάλει σε κίνδυνο τα παιδιά της για να σαλπάρει το πλοίο της οικονομικής ανάπτυξης; Τί σόι άνθρωποι θυσιάζουν την ασφάλεια των παιδιών της χώρας και διακινδυνεύουν την υγεία τους; Και για ποιο λόγο; Και μη μου πείτε ότι είναι για να κερδίσουν τα παιδιά γνώσεις μέσα από δεκαπέντε μέρες μαθημάτων…
Μη μου πείτε ότι θα στείλουν τα παιδιά του δημοτικού στο σχολείο, καρφωμένα αν είναι δυνατόν σε μια καρέκλα από το πρωί μέχρι το μεσημέρι, απομονωμένα το διάλειμμα, χωρίς να τους επιτρέπεται να παίξουν μαζί, για να τα βοηθήσουν να ξεπεράσουν τις ψυχολογικές συνέπειες του εγκλεισμού στο σπίτι και να τα κάνουν να νιώσουν καλύτερα…
Και μη μου πείτε ότι δεν κινδυνεύουν. Ακόμα δεν ξέρουμε καλά – καλά πώς συμπεριφέρεται αυτός ο ιός, πόσο εύκολα και πώς ακριβώς μεταδίδεται, πόσοι ασυμπτωματικοί φορείς υπάρχουν ανάμεσα στα παιδιά και το γενικότερο πληθυσμό, πώς προκαλείται η φλεγμονώδης νόσος στα παιδιά που έχει ήδη κοστίσει ζωές στις ΗΠΑ, την Αγγλία και δεν ξέρω που αλλού. Και που ήδη σημείωσε κρούσμα στην Κύπρο…
Και μη μου πείτε ότι τα περιβόητα υγειονομικά πρωτόκολλα θα σταθούν ασπίδα γύρω από τα παιδιά μας και δε θα κινδυνέψουν. Τη στιγμή που σε κάποια Λύκεια που λειτούργησαν δεν υπήρχαν ούτε και αντισηπτικά χεριών για τους τελειόφοιτους μαθητές…
Και τα πράγματα γίνονται χειρότερα κάθε μέρα. Τώρα αποφασίζουν να λειτουργήσουν και τα Προαιρετικά Ολοήμερα Σχολεία. Τα παιδιά θα είναι καρφωμένα στη θέση τους και απομονωμένα, όχι μέχρι τις 1:05, αλλά μέχρι τις 4:00 το απόγευμα! Υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι αυτό είναι δυνατόν για ένα 6χρονο, ένα 8χρονο ή ένα 10χρονο;
Υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι θα τηρηθούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα όταν οι ομάδες των παιδιών που θα κρατούνται απομονωμένες το πρωί (για να αποφευχθεί τυχόν διασπορά του ιού και να διευκολυνθεί η ιχνηλάτηση) θα αναμιγνύονται το μεσημέρι για να φαν, πάνω στα ίδια θρανία που θα γράφουν κατά τη διάρκεια του πρωινού; Και θα αναμιγνύονται ξανά κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Ολοήμερου Σχολείου;
Υπάρχει κανείς που πιστεύει στους μύθους;
Υπάρχει κανείς που μπορεί να υποστηρίξει με πειστικά επιχειρήματα ότι αυτό γίνεται για το καλό των παιδιών; Ότι το σχολείο θα είναι εκείνος ο χαρούμενος, ασφαλής χώρος μέσα στον οποίο τα παιδιά να μπορούν να κοινωνικοποιηθούν και να μάθουν; Αυτό που κυνηγούμε χρόνια τώρα;
Και χωρίς να το θέλω, διερωτούμαι: Ποιος είναι ο σύγχρονος Αγαμέμνονας; Αυτός που θα θυσιάσει τη σύγχρονη Ιφιγένεια;
Ποιοί είναι οι σύγχρονοι βασιλιάδες που πιέζουν και ζητούν επίμονα τη θυσία;
Ποιά θα είναι η σύγχρονη Άρτεμη που ως από μηχανής θεός θα σώσει τελικά την Ιφιγένεια; Θα έρθει τελικά η Άρτεμη την τελευταία στιγμή;
Ποιο ρόλο θα επιλέξεις εσύ να παίξεις;
Από τη άλλη βέβαια, μπορεί να είμαι και εντελώς λανθασμένος και όλα αυτά να μην είναι παρά ένα άσχημο παιχνίδι του μυαλού και της φαντασίας μου…
[i] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%86%CE%B9%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1