Αποχαιρετώντας το 2022, αφήνουμε πίσω ακόμη μια δύσκολη χρονιά στα της Κυπριακής Εκπαίδευσης. Με αρκετά ανοιχτά ζητήματα τόσο της καθημερινότητας όσο και εκπαιδευτικά, αλλά και συνδικαλιστικά, τα οποία ενώ χρήζουν διαχείρισης και άμεσης επίλυσης, παραμένουν βαλτωμένα, με κύρια ευθύνη την απροθυμία του ΥΠΑΝ να διαβουλευθεί, να χαράξει πολιτική ή έστω να στηρίξει ουσιαστικά. Ενώ αποτελεί απαίτηση της κοινωνίας η ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, το ΥΠΑΝ για ακόμη μια χρονιά σφύριζε αδιάφορα.
Ξεκινώντας από τα θετικά, το 2022, αποτελεί χρονιά ορόσημο για την τελική επίλυση ενός ιδιαίτερα κρίσιμου ζητήματος για τους συναδέλφους, το συνταξιοδοτικό. Κατατέθηκε στη Βουλή και υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο που ρυθμίζει τα Συνταξιοδοτικά Δικαιώματα των συναδέλφων που μονιμοποιήθηκαν κατά ή μετά την 1η Οκτωβρίου του 2011 καθώς και των αορίστου χρόνου εκπαιδευτικών.
Δυστυχώς όμως, το 2022 ήταν ακόμη μια χρονιά που βιώσαμε την απουσία διαλόγου, ειλικρινούς συνεργασίας και θέλησης για στήριξη του Δημόσιου Σχολείου.
Το 2022, επαναλήφθηκε η πρακτική που εφαρμόστηκε και την προηγούμενη χρονιά και παρά τις έντονες πιέσεις, για εφαρμογή του απαράδεκτου καθεστώτος της αγοράς υπηρεσιών στα σχολεία ΔΡΑΣΕ. Ενώ οι ώρες που δικαιούνται τα παιδιά θα έπρεπε να βρίσκονται στο ωρολόγιο του σχολείου, δόθηκαν με το καθεστώς της αγοράς υπηρεσιών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ακόμη και η μερική επίλυση του προβλήματος, έγινε καθυστερημένα, αφού οι διορισμοί πραγματοποιήθηκαν τρεις μήνες μετά το άνοιγμα των σχολείων. Ουσιαστικά εκατοντάδες παιδιά στερήθηκαν πολύτιμο διδακτικό χρόνο, με κύρια ευθύνη του Υπουργείου. Ευρύτερα, το καθεστώς της αγοράς υπηρεσιών συνεχίζει να εφαρμόζεται στα προαιρετικά ολοήμερα, με την Επίσημη Πλευρά να αγνοεί επιδεικτικά ακόμη και δικαστικές αποφάσεις.
Ζήσαμε επίσης την προώθηση του νομοσχεδίου στη Βουλή για την επέκταση της Προδημοτικής από την ηλικία των τεσσάρων, με την παράλληλη ενίσχυση της ιδιωτικής εκπαίδευσης μέσω κουπονιών, παρά τις καθόλα δικαιολογημένες ενστάσεις τόσο της ΠΟΕΔ όσο και των γονιών. Ένα νομοσχέδιο που πέρασε από χίλια μύρια κύματα, με απειλές, παραπληροφόρηση, ψευδείς αναφορές αριθμών και έντονη την εμμονή για ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και ακόμη παραμένει μετέωρο.
Το 2022, μετά από πέντε χρόνια κατά τα οποία οι κανονισμοί λειτουργίας των δημοτικών σχολείων αγνοούνταν, κατατέθηκαν στη Βουλή χωρίς καμία ενημέρωση και διαβούλευση, αλλαγμένοι και με αρκετές προσθήκες. Προσθήκες που επηρεάζουν την ουσία των κανονισμών, τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών και μετά από την πάροδο τόσων χρόνων σε κάποιο βαθμό δεν είναι καλυπτικοί σε σχέση με τη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα. Τελικά, οι κανονισμοί επιστράφηκαν από την Επιτροπή Παιδείας της Βουλής πίσω στο ΥΠΑΝ, με την εντολή να γίνει ουσιαστικός και θεσμοθετημένος διάλογος.
Επίσης, μέσα στο 2022, ο ΥΠΑΝ ανακοίνωσε πως έχουν αποσταλεί στη Νομική Υπηρεσία για επεξεργασία νομοσχέδια για την αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού, ισχυριζόμενος πως έγινε ο απαραίτητος διάλογος και διαβουλεύσεις με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις. Στην πραγματικότητα, παραδόθηκε από το ΥΠΑΝ ένα προσχέδιο για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και κατατέθηκαν προτάσεις και εισηγήσεις από την ΠΟΕΔ. Η πρόταση του ΥΠΑΝ μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί ως μια ημιτελής πρόταση με παραμέτρους να απουσιάζουν. Ενώ έγκαιρα κατατέθηκαν εισηγήσεις, ερωτήματα και προβληματισμοί από το καλοκαίρι και ενώ αναμενόταν απάντηση από το ΥΠΑΝ για να συνεχιστεί ο διάλογος, χωρίς καμία ενημέρωση, το ΥΠΑΝ απέστειλε τα νομοσχέδια στη Νομική Υπηρεσία.
Πέρασε ακόμη μια χρονιά που το σχέδιο αξιολόγησης μαθητή, δεν συζητήθηκε και δεν αναθεωρήθηκε εκεί και όπου χρειαζόταν. Στο πλαίσιο και σχετικής συμφωνίας ζητήθηκε πολλές φορές η πραγματοποίηση συναντήσεων για αξιολόγηση των όσων έχουν συμφωνηθεί και εφαρμοστεί σε Προδημοτική και Δημοτική εκπαίδευση με την υιοθέτηση της Σχολικής Έκθεσης Προόδου. Δυστυχώς και το 2022, δεν υπήρξε καμιά ανταπόκριση από πλευράς ΥΠΑΝ. Με έκπληξη δε, είδαμε ανακοίνωση από τους οργανωμένους γονείς, για συμφωνία με το ΥΠΑΝ, ώστε να τους κοινοποιείται η ΣΕΠ, χωρίς να προηγηθεί κανένας διάλογος, με ακόμη μια μονομερή απόφαση εκ μέρους της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας. Σε σχέση με την αξιολόγηση μαθητή στην Προδημοτική Εκπαίδευση, το ΥΠΑΝ προσπάθησε επίσης, να εφαρμόσει ετσιθελικά το διαγνωστικό εργαλείο της Γλώσσας, χωρίς ουσιαστικό διάλογο και με τη διαφωνία της ΠΟΕΔ. Τα διαγνωστικά εργαλεία έμειναν τελικά στα συρτάρια ή κατέληξαν στους κάδους ανακύκλωσης.
Ένα σημαντικό και ζωτικής φύσης ζήτημα, αποτέλεσε η αύξηση των οργανικών θέσεων μονιμοποίησης σε Δημοτική, Ειδική και Προδημοτική Εκπαίδευση. Ενώ πρόκειται για ένα κεφάλαιο που θα βοηθήσει στην ομαλότερη στελέχωση των σχολείων και θα προσφέρει εργασιακή ασφάλεια σε εκατοντάδες συναδέλφους, χωρίς ουσιαστικό κόστος για το κράτος, το ΥΠΑΝ επέδειξε αδικαιολόγητη κωλυσιεργία και αδιαφορία. Σε μια προσφιλή του δε τακτική, διασύνδεσε το θέμα, με μια πρόταση για διαχείριση των στρεβλώσεων που το ίδιο έχει προκαλέσει, στο νέο σύστημα διορισμών. Μια ανεκδιήγητη πρόταση, που καταδεικνύει το πόσο επιδερμικά αντιμετωπίζονται τα θέματα διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στην εκπαίδευση, καταδεικνύοντας πως η ισονομία, η δικαιοσύνη και ο σεβασμός στους έκτακτους συναδέλφους είναι ψιλά γράμματα για το ΥΠΑΝ. Την ίδια ώρα συνεχίζει να υφίσταται και να παραμένει άλυτο, το σοβαρό πρόβλημα στη στελέχωση των νηπιαγωγείων με διευθυντικό προσωπικό, αφού υπάρχει μεγάλα κενά σε οργανικές διευθυντικές θέσεις και θέσεις βοηθών.
Το 2022 αποτέλεσε τη χρονιά που ενώ η Κυβέρνηση είχε την ευκαιρία να διασφαλίσει τα εργασιακά δικαιώματα των αορίστου χρόνου εκπαιδευτικών, κατά τον ίδιο τρόπο που ισχύει για όλη τη Δημόσια Υπηρεσία, ώστε να υπάρξει ίση μεταχείριση όλων των εργαζομένων αορίστου χρόνου. Και σε αυτή την περίπτωση το ΥΠΑΝ και η Κυβέρνηση ήταν κατώτεροι των περιστάσεων. Ενώ ψηφίστηκε σχετική νομοθεσία από τη Βουλή, η Προεδρία της Δημοκρατίας προχώρησε σε αναπομπή του νόμου, αφήνοντας ακόμη ένα ανοικτό ζήτημα μετέωρο και εκατοντάδες συναδέλφους σε εργασιακή ανασφάλεια.
Βιώσαμε επίσης την κατάργηση πρακτικών που βοήθησαν τα σχολεία για αντιμετώπιση της πανδημίας, που ακόμα μας ταλαιπωρεί. Ειδικότερα, έγινε απόσυρση του πλήρους ωραρίου των αντικαταστατών και διακόπηκε η πληρωμένη άδεια σε ασθενούντες αντικαταστάτες λόγω κορονοϊού. Τερματίστηκε επίσης η αποστολή αντικαταστατών για ολιγοήμερες αντικαταστάσεις, μια πρακτική η οποία βοήθησε να καλύπτονται τα πολλαπλά κενά που καθημερινά προκύπτουν. Ακόμα αδικαιολόγητα, τερματίστηκε η απασχόληση των 116 σχολικών βοηθών στα Νηπιαγωγεία, παρόλο που είναι ξεκάθαρο πως η παρουσία μίας καταρτισμένης σχολικής βοηθού ανά τμήμα είναι απαραίτητη προϋπόθεση της εύρυθμης λειτουργίας ενός νηπιαγωγείου.
Για τα θέματα αντικαταστατών και αντικαταστάσεων ενώ ξεκίνησε ο θεσμοθετημένος διάλογος στη ΜΙΤΕΠΕΥ, με μια συνεδρία μέσα στο καλοκαίρι του 2022, ο διάλογος παρέμεινε στάσιμος, με εμφανή και εδώ την άρνηση του ΥΠΑΝ να λύσει ουσιαστικά και οριστικά τα χρονίζοντα προβλήματα που υπάρχουν.
Αυτά είναι μερικά από τα ζητήματα που χαρακτήρισαν το 2022. Εννοείται πως υπάρχει πληθώρα άλλων ζητημάτων που απασχολούν και χρήζουν άμεσης διαχείρισης και επίλυσης. Η επέκταση του υπεύθυνου τμήματος, η αύξηση του διοικητικού χρόνου, οι κτιριολογικές εγκαταστάσεις που χρειάζονται αναβάθμιση, η εγκατάσταση κλιματιστικών, η στελέχωση των νηπιαγωγείων με βοηθούς σε κάθε τμήμα, η αύξηση των παιδαγωγικών συμβούλων, η δημιουργία νέου και σύγχρονου εκπαιδευτικού υλικού σε πολλά γνωστικά αντικείμενα …
Δυστυχώς η απουσία δημοκρατικού διαλόγου και οι μονομερείς αποφάσεις σημάδεψαν το 2022. Είναι σαφές, πως χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και τη συνδρομή των επηρεαζόμενων δεν μπορούν να συμφωνηθούν και να εφαρμοστούν ουσιαστικές καινοτομίες! Ενώ καλωσορίζουμε το 2023, ευελπιστούμε πως θα πετύχουμε περισσότερα, με ένα πιο συνεργάσιμο Υπουργείο, του οποίου η πολιτική ηγεσία θα αλλάξει και με μια νέα Κυβέρνηση, που ευχόμαστε πραγματικά να έχει όραμα και στρατηγική, για την παιδεία του τόπου
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ