«Τα Μέσα Ενημέρωσης είναι η πιο ισχυρή οντότητα στη γη. Έχουν τη δύναμη να κάνουν τους αθώους ένοχους και να κάνουν τους ένοχους αθώους, και αυτό είναι δύναμη. Γιατί ελέγχουν τα μυαλά των μαζών» (Malcolm X).
Τα τελευταία χρόνια, γινόμαστε μάρτυρες δημοσιευμάτων, που στόχο έχουν να πλήξουν τους εκπαιδευτικούς. Άρθρα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, που επικεντρώνονται στους μισθούς, στις ώρες εργασίας, τις διακοπές των εκπαιδευτικών κλπ. Τα πλείστα «κοσμούνται» με πηχυαίους τίτλους, μιας και στη σύγχρονη επικοινωνία, ο τίτλοι διαβάζονται περισσότερο από το κοινό και το προϊδεάζουν. Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφερθεί πως ο τίτλος, είναι αναπόσπαστο μέρος της είδησης και μάλιστα το πιο κρίσιμο, γιατί μεταφέρει αυτό που θεωρείται η ουσία της είδησης. Τίτλοι όπως: «Πληρώνονται για να ξεκουράζονται!»[1] «Καλοπληρωμένοι και ευτυχισμένοι οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί»[2], «Εκπαιδευτικοί στην Κύπρο παίρνουν μέχρι και €71 χιλ. - Σχεδόν οι ίδιοι μισθοί νηπιαγωγών, δασκάλων και καθηγητών»[3], περνούν συγκεκριμένα καταδικαστικά μηνύματα στην κοινή γνώμη και δίνουν τροφή για κατακραυγή.
Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πολίτης δημοσίευμα με τίτλο: «Οι εκπαιδευτικοί οι πιο καλοπληρωμένοι»[4]. Το άρθρο επικαλείται τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας εργατικού κόστους της Στατιστικής Υπηρεσίας, με έτος αναφοράς το 2020[5]. Αναφέρει πως οι εργαζόμενοι στον τομέα της εκπαίδευσης στην Κύπρο, απολαμβάνουν τις υψηλότερες ωριαίες αμοιβές, αφού αμείβονταν με 36,2 ευρώ την ώρα. Η αναφορά στο άρθρο δεν ισχύει, για τους πιο κάτω λόγους:
- Στην εν λόγω έρευνα, στον τομέα της εκπαίδευσης, συμπεριλήφθηκαν και οι μισθοί των Ακαδημαϊκών, στα Δημόσια και Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Ένας τομέας που οι μισθοί είναι ελκυστικοί και αρκετά υψηλοί και το ωράριο σε διδασκαλία περιορισμένο. Αυτό σαφώς επηρεάζει και τους μέσους όρους που παρατίθενται για τους εκπαιδευτικούς. Συμπεριλήφθηκαν επίσης και οι μισθοί των Επιθεωρητών Δημοτικής, Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης, αλλά και των αποσπασμένων λειτουργών στο ΥΠΑΝ, την ΕΕΥ ή το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
- Η έρευνα καταγράφει το εργατικό κόστος και όχι τις αμοιβές. Με απλά λόγια, το εργατικό κόστος περιλαμβάνει το σύνολο των δαπανών που επωμίζονται οι εργοδότες προκειμένου να απασχολήσουν εργαζομένους. Περιλαμβάνει τις αμοιβές (εισόδημα), τις εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και τις δαπάνες επαγγελματικής κατάρτισης. Υπολογίζει ακόμα, τις λοιπές δαπάνες, τους φόρους που συνδέονται με την απασχόληση και θεωρούνται κόστος εργασίας και από αυτά αφαιρούνται τυχόν επιδοτήσεις που λαμβάνει ο εργοδότης. Συνεπώς, η έρευνα που έδωσε την αφορμή για αναφορές σε καλοπληρωμένους εκπαιδευτικούς, καταγράφει το ετήσιο και μηνιαίο εργατικό κόστος, ανά μισθωτό και όχι αποκλειστικά το κόστος σε μισθό.
Εύκολα λοιπόν εξάγεται το συμπέρασμα, πως οι αριθμοί της συγκεκριμένης έρευνας είναι πλασματικοί και δεν αντιπροσωπεύουν τους πραγματικούς ωριαίους μισθούς.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την έρευνα, οι εκπαιδευτικοί εργάζονται το λιγότερο ανά έτος, 1296 ώρες. Φαινομενικά αυτό, καταδεικνύει πως οι εκπαιδευτικοί εργάζονται λίγο. Εκείνο που δεν αναφέρει το άρθρο και δε λαμβάνει υπόψη η έρευνα, είναι πως έχουν ληφθεί υπόψη μόνο οι εργάσιμες ώρες των εκπαιδευτικών εντός σχολείου και εντός σχολικού ωραρίου. Δεν συνυπολογίζονται οι ώρες που αναλώνονται από τους εκπαιδευτικούς εκτός σχολικού ωραρίου για διόρθωση εργασιών στο σπίτι, ετοιμασία φύλλων εργασίας, επικοινωνία με γονείς εκτός σχολείου, καθημερινή προετοιμασία, απογευματινή επιμόρφωση, προγραμματισμό, απογευματινές ημερίδες, συνεργασία και συντονισμό με συναδέλφους, σχολικές εκδηλώσεις σε απογευματινό χρόνο κ.ά. Με παρόμοιο σκεπτικό, θα έπρεπε για παράδειγμα στις ώρες εργασίας ενός παρουσιαστή της τηλεόρασης να μετρά μόνο η ώρα που βρίσκεται «στον αέρα» ή σε ένα βουλευτή μόνο οι ώρες που συνεδριάζει στην ολομέλεια της Βουλής ή σε διάφορες επιτροπές.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το εύρημα της έρευνας, πως στο ετήσιο και μηνιαίο εργατικό κόστος ανά μισθωτό, πρώτες κατατάσσονται οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (4622), δεύτερη η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου ατμού και κλιματισμού (4275) και ακολουθεί η εκπαίδευση (3928) με ελάχιστη διαφορά από τον τομέα ενημέρωσης και επικοινωνίας (3922). Τα στοιχεία, αυτά επιμελώς απαλείφονται από το δημοσίευμα. Θα μπορούσε για παράδειγμα ο τίτλος του άρθρου να ήταν: «Οι τραπεζικοί οι πιο καλοπληρωμένοι», ή οι «Οι υπάλληλοι της ΑΗΚ οι πιο καλοπληρωμένοι», ή «Οι δημοσιογράφοι οι πιο καλοπληρωμένοι». Τονίζουμε όμως, πως και σε αυτές τις περιπτώσεις, δε θα υπήρχε ταύτιση με την πραγματική εικόνα που παρουσιάζει η έρευνα. Το μόνο σίγουρο, είναι πως στόχευση του άρθρου, είναι ο χώρος της εκπαίδευσης και η προβολή συγκεκριμένων απαξιωτικών μηνυμάτων. Οι δείκτες και οι αριθμοί χρησιμοποιούνται επιλεκτικά και κατά το δοκούν, ενώ δεν αποδίδεται το πραγματικό στατιστικό νόημα των ευρημάτων.
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας ΠΟΕΔ, Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
Λεωνίδας Χατζηλοΐζου, Μέλος ΔΣ ΠΟΕΔ, Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ
[1] https://24h.com.cy/plirononte-gia-na-xekourazonte-engrafo/
[2] https://www.philenews.com/koinonia/eidiseis/article/787639/-kalopliromenoi-kai-eftychismenoi-oi-kyprioi-ekpaideftikoi
[3] https://www.tothemaonline.com/Article/69029/ekpaideytikoi-sthn-kypro-pairnoyn-mehri-kai-%E2%82%AC71-hil---shedon-oi-idioi-misthoi-nhpiagwgwn-daskalwn-kai-kathhghtwn
[4] https://politis.com.cy/politis-news/oikonomia/545146/oi-ekpaideftikoi-oi-pio-kalopliromenoi
[5] https://library.cystat.gov.cy/NEW/Summary_Report_Labour_Cost_Survey-2020-EL-311022.pdf